Οι Γαλατικοί πόλεμοι ηταν μια σειρά στρατιωτικών εκστρατειών με επικεφαλής τον Ρωμαίο ανθύπατο Ιούλιο Καίσαρα εναντίον γαλατικών φυλών. Διήρκεσε από το 58 έως το 51 π.Χ. και ουσιαστικά τελείωσε με την αποφασιστική μάχη της Αλεσίας, η οποία οδήγησε στην επέκταση της κυριαρχίας της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας στο σύνολο της Γαλατίας.
Υπήρξαν από τις σημαντικότερες συγκρούσεις του αρχαίου κόσμου. Έφερε μια τεράστια, πλούσια περιοχή υπό τον έλεγχο των Ρωμαίων και βοήθησε να ανυψωθεί η πολιτική και στρατιωτική δύναμη του Ιουλίου Καίσαρα. Οι Γαλατικοί πόλεμοι του Καίσαρα ήταν καλά τεκμηριωμένοι στην αρχαιότητα. Το πιο σημαντικό έργο που γράφτηκε ήταν από τον ίδιο τον Ιούλιο Καίσαρα, για πολιτικούς και προπαγανδιστικούς σκοπούς. Ως εκ τούτου, πρέπει να προσεγγιστεί με κάποιο σκεπτικισμό. Οι Γαλατικοί πόλεμοι του Καίσαρα παρουσιάζονται απο τον ίδιο ως προληπτικές ή αμυντικές ενέργειες στις οποίες οι Γαλάτες υπέστησαν τεράστιες απώλειες ενω οι Ρωμαίοι ελάχιστες. Αυτό είναι απίθανο, καθώς ο Καίσαρας ξεκίνησε τη σύγκρουση για να ενισχύσει την πολιτική του σταδιοδρομία και οι Γαλάτες είχαν ισοδύναμη στρατιωτική δύναμη με τους Ρωμαίους
Ο Ιούλιος Καίσαρας σχεδιάζει τον πόλεμο
Το τέλος της θητείας του ως Πρόξενο το 59 π.Χ. βρήκε τον Καίσαρα σε βαθιά οικονομικά χρέη. Ελπίζοντας να ανακτήσει τις απώλειές του, ο Καίσαρας χρησιμοποίησε τη θέση του στην Πρώτη Τριανδρία για να γίνει κυβερνήτης της Σισαλπικής Γαλατίας και του Ιλλυρικού για μια πενταετή θητεία. Το σχέδιό του φαίνεται να ήταν ένας κατακτητικός πόλεμος στα Βαλκάνια, πιθανώς προσανατολισμένος στο βασίλειο της Δακίας. Για το σκοπό αυτό, είχε υπό τις διαταγές του τέσσερις λεγεώνες βετεράνων: Legio VII, Legio VIII, Legio IX και Legio X. Ωστόσο, όταν ο κυβερνήτης της Υπεραλπικής Γαλατίας πέθανε ξαφνικά, ο Καίσαρας έγινε κυβερνήτης και αυτής της επαρχίας .
Ως κυβερνήτης της Υπεραλπικής Γαλατίας, ο Καίσαρας σύντομα συναντήθηκε με απεσταλμένους της φυλής των Ελβέτιων, οι οποίοι διέκοψαν τα σχέδιά του για τον πόλεμο στα Βαλκάνια. Οι Ελβέτιοι ήταν μια γαλατική φυλετική συνομοσπονδία που ζούσε στο ελβετικό οροπέδιο. Κάτω από αυξανόμενη πίεση από τις γερμανικές φυλές οι Ελβέτιοι σχεδίασαν μια μαζική μετανάστευση πρός τα δυτικά οπου θα περνούσαν μέσα απο τα εδάφη της Υπεραλπικής Γαλατίας και της επικράτειας των Αιδούων, μιας συμμαχικής φυλής της Ρώμης. Υπήρχε ο φόβος ότι η μετανάστευση των Ελβέτιων θα βύθιζε τη Γαλατία στο χάος και ότι οι άγριες γερμανικές φυλές θα μετακινούνταν στα άδεια εδάφη των Ελβέτιων και θα τους έφερνε στα σύνορα της Ρώμης. Ως εκ τούτου, ο Καίσαρας αρνήθηκε το αίτημα τους να περάσουν από την Υπεραλπική Γαλατία. Οι Ελβέτιοι, επομένως, στράφηκαν προς τα βόρεια αποφεύγοντας εντελώς τη ρωμαϊκή επικράτεια και έτσι φαινομενικά επιλύθηκε η κρίση.
58 π.Χ.: Ξεκίνημα των Γαλατικών πολέμων του Καίσαρα
Ο Ιούλιος Καίσαρας βρήκε στη μετανάστευση των Ελβέτιων μια ευκαιρία που ήταν πολύ καλή για να αγνοηθεί. Νικώντας τους Ελβέτιους, ο Καίσαρας πίστευε ότι μπορούσε και να ενισχύσει την πολιτική του καριέρα και να εξοφλήσει τα χρέη του με τα λάφυρα που θα συγκέντρωνε. Έχοντας αυτό κατά νου, ακόμη και όταν ο Καίσαρας διαπραγματευόταν με τους Ελβέτιους για το πέρασμα από τα ρωμαϊκά εδάφη, συγκέντρωνε μυστικά επιπλέον στρατιώτες. Τώρα, με 24.000 έως 30.000 στρατιώτες υπό τις διαταγές του, ο Καίσαρας ξεκίνησε την καταδίωξη των Ελβέτιων που τώρα βάδιζαν μακριά από το ρωμαϊκό έδαφος. Ο Καίσαρας πρόλαβε τους Ελβέτιους καθώς διέσχιζαν τον ποταμό Σάον. Όταν σχεδόν τα τρία τέταρτα των Ελβέτιων είχαν περάσει στην άλλη πλευρά, ο Καίσαρας διέταξε επίθεση και οι Ρωμαίοι έσφαξαν τους Ελβέτιους που δεν είχαν προλάβει να διασχίσουν το ποτάμι και στη συνέχεια, οι Ρωμαίοι έφτιαξαν μια πλωτή γέφυρα έτσι ώστε ολες οι λεγεώνες να περάσουν το ποτάμι και να συνεχίσουν την καταδίωξη των Ελβέτιων.
Καθώς οι Ρωμαίοι συνέχιζαν να καταδιώκουν τους εναπομείναντες Ελβέτιους, επιχειρήθηκαν και πάλι διαπραγματεύσεις. Οι σκληροί όροι του Καίσαρα απορρίφθηκαν και όταν οι προμήθειες του άρχισαν να τελειώνουν, αναγκάστηκε να αλλάξει την πορεία του και τοτε οι Ελβέτιοι βρήκαν την ευκαιρία και επιτέθηκαν. Η τελική μάχη μεταξύ των Ρωμαίων και των Ελβέτιων ήταν σκληρή. Κάποια στιγμή ο ρωμαϊκός στρατός περικυκλώθηκε. Τελικά, οι Ρωμαίοι βγήκαν νικητές και οι Ελβέτιοι διατάχθηκαν να επιστρέψουν στα εδάφη τους. Εκεί οι θα σχημάτιζαν ένα ουδέτερο κράτος μεταξύ της Ρώμης και των τρομερών γερμανικών φυλών.
Γαλάτες, Γερμανοί και Πολιτική
Ο Καίσαρας έλαβε συγχαρητήρια από πολλές από τις γαλατικές φυλές, συμπεριλαμβανομένων των Αιδούων, μακροχρόνιων συμμάχων της Ρώμης, οι οποίοι του ζήτησαν τώρα να επιτεθεί στις Γερμανικές φυλές των Σουηβών. Αρκετά χρόνια νωρίτερα οι Σουηβοί είχαν μεταναστεύσει στην επικράτεια των Γαλατών Σεκουάνι, όπου τους προσφέρθηκε γη με αντάλλαγμα στρατιωτική βοήθεια κατά των Αιδούων. Υπήρχε ο φόβος ότι καθώς έφταναν όλο και περισσότεροι Γερμανοί, θα καταλάμβαναν τελικά όλη την επικράτεια των Σεκουάνι και στη συνέχεια θα απειλούσαν όλη τη Γαλατία. Ωστόσο, ο βασιλιάς των Σουηβών Αριόβιστος είχε επίσης ανακηρυχθεί «βασιλιάς και φίλος του ρωμαϊκού λαού», οπότε ο Καίσαρας δεν μπορούσε απλώς να επιτεθεί.
Διαισθανόμενος την ευκαιρία να συνεχίσει τις κατακτήσεις του, ο Καίσαρας παρουσίασε στον Αριόβιστο κάποιες σκληρές απαιτήσεις. Ο Καίσαρας απαιτούσε από τους Σουηβούς να επιστρέψουν όλους τους ομήρους που είχαν πιάσει, να προστατεύσουν όλους τους άλλους φίλους της Ρώμης, συμπεριλαμβανομένων των Αιδούων, και όλοι οι Γερμανοί έπρεπε να επιστρέψουν στην ανατολική όχθη του Ρήνου και να μην περάσουν ποτέ ξανά στη Γαλατία. Ο Αριόβιστος αγνόησε τις απαιτήσεις, τις οποίες ισχυρίστηκε ότι ο Καίσαρας δεν είχε καμία εξουσία να κάνει. Οι επιθέσεις των Σουηβών εναντίων των Αιδούων συνεχίστηκαν, περισσότεροι Γερμανοί διέσχισαν τον Ρήνο και ο Καίσαρας τώρα είχε τον πόλεμο που ζητούσε.
Υποταγή των Σουηβών
Οι Ρωμαίοι σύντομα έμαθαν ότι ο Αριόβιστος σχεδίαζε να καταλάβει το Βεσόντιο, τη μεγαλύτερη πόλη στην επικράτεια Σεκουάνι. Μετά από μια σειρά από γρήγορες πορείες, οι Ρωμαίοι κατάφεραν να φτάσουν πρώτοι. Ο Καίσαρας και ο Αριόβιστος προσπάθησαν να διαπραγματευτούν κατά τη διάρκεια των επόμενων ημερών, αλλά και οι δύο παραβίασαν επανειλημμένα τους όρους και σκόπιμα υποκίνησαν ο ένας τον άλλον σε πόλεμο. Ο Αριόβιστος βάδισε πίσω από το στρατόπεδο του Καίσαρα και έκοψε τις γραμμές ανεφοδιασμού του. Σε απάντηση, ο Καίσαρας έχτισε ένα νέο στρατόπεδο πιο κοντά στον στρατό του Αριοβίστου για να δελεάσει τους Σουήβιους να δώσουν μάχη.
Ο Αριόβιστος εξαπέλυσε επίθεση στο στρατόπεδο του Καίσαρα αλλά αποκρούστηκε. Το επόμενο πρωί συγκεντρώθηκαν οι δύο στρατοί για άλλη μια φορά για να δώσουν μάχη. Για άλλη μια φορά ήταν οι Ρωμαίοι που βγήκαν νικητές από τη μάχη που ακολούθησε, κυρίως χάρη σε μια έγκαιρη επίθεση ιππικού. Οι Σουηβοί υπέστησαν σοβαρές απώλειες και έφυγαν πίσω από τον Ρήνο. Αυτή η νίκη έφερε το τέλος της εκστρατείας του 58 π.Χ. Ο Καίσαρας επέστρεψε στην Σισαλπική Γαλατία για να επιβλέψει τις μη στρατιωτικές πτυχές της θητείας του. Είναι πιθανό ότι σε αυτό το σημείο ο Καίσαρας είχε ήδη αποφασίσει να κατακτήσει ολόκληρη τη Γαλατία.
57 π.Χ.: Εκστρατεία κατά των Βέλγων
Στις αρχές του 57 π.Χ., ο Καίσαρας κλήθηκε για άλλη μια φορά να παρέμβει σε μια άλλη ενδογαλατική σύγκρουση, συνεχίζοντας έτσι τους Γαλατικούς Πολέμους. Οι Ρέμοι, μια φυλή που συμμάχησε με τη Ρώμη δέχθηκαν επίθεση από τη γειτονική συνομοσπονδία των Βελγών. Αφού απέτυχαν να καταλάβουν τη μεγαλύτερη πόλη των Ρέμων, οι Βέλγοι στρατοπέδευσαν εκεί κοντά. Τόσο οι Ρωμαίοι όσο και οι Βέλγοι προσπάθησαν να αποφύγουν τη μάχη καθώς είχαν περιορισμένες προμήθειες. Ο Καίσαρας διέταξε να χτιστούν οχυρώσεις και οι Βέλγοι κατάλαβαν ότι τώρα ο στρατός τους ήταν σε μειονεκτική θέση. Αντί να εξαπολύσουν επίθεση, οι Βέλγοι διαλύθηκαν και επέστρεψαν στην πατρίδα τους όπου μπόρεσαν να ανεφοδιαστούν και να ανασυγκροτηθούν.
Ο Καίσαρας κινήθηκε γρήγορα για να προλάβει τους Βέλγους που επέστρεφαν με την ελπίδα να νικήσει τις δυνάμεις τους χωριστά. Η πόλη των Σουεσσιώνων, μιας απο τις Βελγικές φυλές, πολιορκήθηκε, και παρόλο που πολλοί Βέλγοι μπόρεσαν να εισέλθουν κρυφά στην πόλη μέσω των ρωμαϊκών γραμμών, γρήγορα παραδόθηκαν. Οι τεχνικές της ρωμαϊκής πολιορκίας ήταν πολύ πιο προηγμένες από οτιδήποτε είχαν βιώσει ποτέ οι Βέλγοι. Μετά την πολιορκία, πολλές από τις φυλές παραδόθηκαν, αλλά μερικές αρνήθηκαν και ήθελαν να συνεχίσουν τον πόλεμο.
Ενέδρα
Οι Βελγικές φυλές των Νερβίων, που είχαν τη φήμη μεγάλων πολεμιστών αποφάσισαν να αντιταχθούν. Δεν είχαν παραδοθεί μαζί με την υπόλοιπη συνομοσπονδία και συγκεντρώνοντας έναν στρατό 60.000 πολεμιστών έστησαν μια επιδέξια ενέδρα στους Ρωμαίους. Όταν οι Ρωμαίοι έφτασαν κατά μήκος του ποταμού Σάμπρε, άρχισαν να κατασκηνώνουν. Σύντομα όμως εντόπισαν τους Νερβίους που πλησίαζαν. Ο Ιούλιος Καίσαρας έστειλε μερικά από τα στρατεύματά του πέρα από τον ποταμό για να τους καθυστερήσει ενώ οι υπόλοιπες δυνάμεις του οχύρωσαν τη θέση τους. Αυτή τη φορά, ο Καίσαρας έκανε ένα τακτικό λάθος και δεν κατάφερε να ελέγξει σωστά τις δυνάμεις του. Οι Νερβίοι εκμεταλλεύτηκαν πλήρως αυτό το λάθος, πέρασαν το ποτάμι και έπιασαν τους Ρωμαίους απροετοίμαστους καθως δύο Λεγεώνες άργησαν να ετοιμαστούν για μάχη.
Οι Ρωμαίοι σώθηκαν από την ανώτερη εκπαίδευση και πειθαρχία τους , ενώ μόνο η παρουσία του Καίσαρα στο πεδίο της μάχης βοήθησε στην αύξηση του ηθικού των λεγεώνων. Τελικά με την άφιξη των υπόλοιπων δύο λεγεώνων, κέρδισαν τελικά τη μάχη οι Ρωμαίοι. Η ήττα των Νερβίων ήταν ολοκληρωτική. Ο Καίσαρας φέρθηκε με επιείκεια στους επιζώντες, που κράτησαν τα εδάφη τους και τέθηκαν υπό την προστασία του. Η υπόλοιπη περίοδος της εκστρατείας συνεχίστηκε με επιθέσεις στις γαλατικές φυλές κατά μήκος της Μάγχης, η οποία είχε μεγάλη επιτυχία. Ο στρατός του Καίσαρα στρατοπέδευσε για το χειμώνα ανάμεσα στις Γαλατικές φυλές που αναγκάστηκαν να παρέχουν τροφή και στέγη. Όσο για τον ίδιο τον Καίσαρα, επέστρεψε για άλλη μια φορά στη Σισαλπική Γαλατία.
56 π.Χ.: Εκκαθάριση των Γαλατικών ακτών
Ενώ η τοποθέτηση του στρατού του ανάμεσα στους Γαλάτες σίγουρα έκανε τα πράγματα πιο εύκολα για τον Ιούλιο Καίσαρα, προκάλεσε επίσης πολύ δυσαρέσκεια. Ρωμαίοι αξιωματικοί που στάλθηκαν για επίταξη σιτηρών από τους Βέντι, μια ναυτική φυλετική συνομοσπονδία στη σημερινή Νορμανδία και τη Βρετάνη, συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν. Οι Βέντι άρχισαν τότε να οχυρώνουν τους οικισμούς τους, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν προσβάσιμοι μόνο από τη θάλασσα. Τα ρωμαϊκά πολεμικά πλοία δεν ήταν κατάλληλα για επιχειρήσεις στα πιο άγρια νερά της Μάγχης, και ο Καίσαρας έπρεπε να αφήσει πίσω του ένα μεγάλο μέρος του στρατού του για να παρακολουθεί τους Γερμανούς και τους Βέλγους. Ως αποτέλεσμα, οι Βέντι απέκτησαν το πάνω χέρι για το μεγαλύτερο μέρος της εκστρατείας.
Οι Ρωμαίοι αναγκάστηκαν να περιμένουν να ηρεμήσει ο καιρός αφού δεν υπήρχε τρόπος να νικήσουν τους Βέντι χωρίς να χρησιμοποιήσουν το ναυτικό τους. Τελικά μετά απο λίγο καιρό οι Ρωμαίοι έστειλαν τα πλοία τους και τους αντιμετώπισαν σε μια ναυμαχία στα ανοικτά των ακτών της Βρετάνης. Φαίνεται ότι οι Βέντι διέθεταν πολύ μεγαλύτερο στόλο, αλλά τα πλοία τους βασίζονταν αποκλειστικά στον άνεμο καθώς κινούνταν μόνο με πανιά. Τα ρωμαϊκά πλοία κινούνταν με κουπιά, έτσι είχαν πολύ μεγάλο πλεονέκτημα ενάντια στα πλοία των Βέντι όταν έπεφτε ο άνεμος. Επιπλέον, οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν γάντζους για να σκίζουν τα εχθρικά πανιά και να επιβιβάζονται μαζικά στα πλοία τους. Με τον στόλο τους κατεστραμμένο οι Βέντι παραδόθηκαν. Όπως είχε γίνει τώρα η συνήθης πρακτική του, ο Καίσαρας εκτέλεσε τους ηγέτες των Βέντι και πούλησε τους υπόλοιπους ως σκλάβους πριν προχωρήσει για να υποτάξει τις υπόλοιπες παράκτιες φυλές.
Η μάχη στις Άλπεις
Το φθινόπωρο του ίδιου έτους 57 π.Χ., ο Καίσαρας έστειλε τον Σέρβιο Γάλβα με μία λεγεώνα και μέρος του ιππικού να αντιμετωπίσει τους Ναντουάντες, τους Βέραγρους και τους Σεδόνους, που κατοικούσαν κοντά στα σύνορα των Αλλοβρόγων έως την κορυφή των Άλπεων. Σκοπός του ήταν η διάνοιξη δρόμου μέσω των Άλπεων για να διευκολυνθεί το εμπόριο. Οι Ρωμαίοι απώθησαν τους Γαλάτες και άρχισαν να ετοιμάζουν το στρατόπεδο για διαχείμαση στην περιοχή, ελέγχοντας έτσι το στρατηγικό πέρασμα του Μεγάλου Αγίου Βερνάρδου. Λίγες ημέρες μετά την εγκατάσταση, προς έκπληξη των Ρωμαίων, ένα πλήθος Βεράργων και Σεδόνων, επωφελούμενοι από την αριθμητική τους πλειοψηφία έναντι των Ρωμαίων, άρχισε να παρενοχλεί το ρωμαϊκό στρατόπεδο με βέλη, ενώ τα ρωμαϊκά στρατεύματα ήταν εξαντλημένα και χωρίς πολεμοφόδια. Οι Ρωμαίοι τότε έκαναν μια τολμηρή έξοδο που αιφνιδίασε τους αντιπάλους και κατάφεραν να τους εκδιώξουν.
Εκστρατείες στην Νορμανδία και Ακουιτανία
Αποτυπώνεται η επιδρομή του Καίσαρα στα βόρεια της Γαλατίας, η εκστρατεία του Κράσσου στο νότο και τη μάχη του Μορμπιχάν στα ανοιχτά της δυτικής ακτής του Ατλαντικού.
Ενώ ο Ιούλιος Καίσαρας εστίασε τις προσπάθειές του στην υποταγή των Βέντι, αρκετοί από τους στρατηγούς του στάλθηκαν σε δικές τους εκστρατείες. Στη Νορμανδία, ένας συνασπισμός Γαλατών συμμάχησαν με τους Βέντι και προσπάθησαν να κόψουν τις ρωμαϊκές γραμμές ανεφοδιασμού και επικοινωνίας. Ο Ρωμαίος διοικητής Σαμπίνος τοποθέτησε τις δυνάμεις του στην κορυφή ενός λόφου. Όταν οι Γαλάτες εξαντλήθηκαν μετά την άνοδο του λόφου, ηττήθηκαν εύκολα από τα στρατεύματα του Σαμπίνου.
Η εκστρατεία στην Ακουιτανία ήταν πολύ πιο δύσκολη καθώς ο Ρωμαίος διοικητής Πούπλιος Κράσσος, γιος του Μάρκου Λικίνιου Κράσσου, υστερούσε αριθμητικά απο τις Γαλατικές φυλές.Τον ίδιο χρόνο, ο Πόπλιος Κράσσος, επιτέθηκε στην Ακουιτανία, η οποία αποτελούσε το ένα τρίτο της Γαλατίας. Ενίσχυσε τον στρατό του, τόσο σε άνδρες όσο και σε προμήθειες, και εισήλθε στο έδαφος των Σοτιατών, οι οποίοι περίμεναν τους Ρωμαίους σε ενέδρα. Οι τελευταίοι κατάφεραν να αντιστρέψουν την κατάσταση και έτρεψαν σε φυγή τον εχθρικό στρατό. Πολιόρκησαν την πρωτεύουσά τους και παρά τις πολλές προσπάθειες, οι πολιορκημένοι δεν κατάφεραν να σπάσουν την πολιορκία και τελικά συνθηκολόγησαν.
Αμέσως μετά οι Ρωμαίοι στράφηκαν κατά των Βασάτων και των Ταρουσάτων. Οι λαοί της Ακουιτανίας ενώθηκαν και κάλεσαν σε βοήθεια φυλές από την Ισπανία. Ο Πόπλιος Κράσσος, επικεφαλής ενός μικρού στρατού, επεδίωξε άμεσα μάχη για να καταστρέψει τον στρατό του εχθρού πριν φθάσουν οι ενισχύσεις. Αλλά οι Ακουιτανοί περίμεναν τις ενισχύσεις και εμπόδιζαν την προμήθεια των Ρωμαίων. Οι τελευταίοι, με επικεφαλής τον νεαρό διοικητή τους, επιτέθηκαν στο εχθρικό στρατόπεδο και κατάφεραν να τους νικήσουν. Στη συνέχεια, το μεγαλύτερο μέρος της Ακουιτανίας δήλωσε υποταγή στον Κράσσο.
Στο τέλος του 56 π.Χ. o Καίσαρ εστράφη κατά των ανυπότακτων Μορινών και των Μεναπίων, που κατοικούσαν στις ακτές της Μάγχης.
55-53 π.Χ.: Εκστρατεία στον Ρήνο
Αποτυπώνεται η διάσχιση του Ρήνου από τον Καίσαρα και η διάσχιση της Μάγχης
Στις αρχές της άνοιξης του 55 π.Χ., οι στρατιώτες του Ιουλίου Καίσαρα επιτέθηκαν σε μια μεγάλη ομάδα Γερμανών προσφύγων που είχαν περάσει τον Ρήνο κατά τη διάρκεια μιας ανακωχής. Αυτή η ενέργεια καταδικάστηκε ευρέως στη Ρώμη και από τη Γερουσία. Ελπίζοντας να αποκαταστήσει την εικόνα του, να αποσπάσει την προσοχή του κοινού και να αποτρέψει τους Γερμανούς από το να ξεκινήσουν επιδρομές στη Γαλατία, ο Καίσαρας ξεκίνησε μια νέα σειρά εκστρατειών. Σε μόλις 10 ημέρες, οι άνδρες του Καίσαρα έχτισαν την πρώτη γέφυρα στον ποταμό Ρήνο. Στη συνέχεια, οι Ρωμαίοι διέσχισαν τη γέφυρα και πέρασαν μερικές μέρες καίγοντας εγκαταλελειμμένα γερμανικά χωριά. Ικανοποιημένος με την επίδειξη της ρωμαϊκής εξουσίας του και την είδηση ότι οι Γερμανοί συγκέντρωναν στρατό, ο Καίσαρας βάδισε πίσω στη Γαλατία.
Το 53 π.Χ., ο Καίσαρας θα επαναλάμβανε ξανά τη διαδικασία γεφύρωσης του Ρήνου, καύσης χωριών και υποχώρησης χωρίς να δώσει μάχη. Σκοπός αυτών των επιδρομών ήταν να δείξει στους Γερμανούς ότι ο Ρήνος δεν θα τους προστάτευε από τη ρωμαϊκή εξουσία. Την κατασκευή των γεφυρών χρησιμοποιήθηκε επίσης για την ενίσχυση της δημόσιας εικόνας του Καίσαρα στη Ρώμη. Ποτέ πριν μια γέφυρα δεν είχε διασχίσει τον Ρήνο, και ποτέ πριν δεν είχε περάσει ρωμαϊκός στρατός στη Γερμανία. Με τη λήξη της αρχικής πενταετούς θητείας του Καίσαρα ως κυβερνήτη του Ιλλυρικού, της Σισαλπικής Γαλατίας και της Υπεραλπικής Γαλατίας, χρειαζόταν υποστήριξη στη Ρώμη για να παραταθεί η θητεία του.
55-54 π.Χ.: Διασχίζοντας τη Μάγχη
Αργά το 55 π.Χ., ο Ιούλιος Καίσαρας εξαπέλυσε επίσης μια επίθεση μέσω της Μάγχης στη Βρετανία. Σύμφωνα με τον Καίσαρα, οι Βρετανοί είχαν βοηθήσει τους Βέντι στον αγώνα τους εναντίον της Ρώμης κατά τη διάρκεια των Γαλατικών Πολέμων του Καίσαρα. Η πρώτη εισβολή τελείωσε σχεδόν σε καταστροφή, καθώς ο στόλος υπέστη σοβαρές ζημιές σε μια καταιγίδα και η βρετανική αντίσταση ήταν σκληρή. Μόλις ήταν εφικτό, ο Καίσαρας απέσυρε τις δυνάμεις του πίσω από το κανάλι. Αν και αυτή η εισβολή πέτυχε ελάχιστα, ο Καίσαρας εξακολουθούσε να λαμβάνει μεγάλες διακρίσεις στη Ρώμη.
Το 54 π.Χ., ο Καίσαρας εξεστράτευσε κατά της Βρετανίας για δεύτερη φορά συνοδευόμενος από πολλούς Γαλάτες ηγέτες με ένα στόλο 800 πλοίων. Λόγω κακοκαιρίας όμως ο στόλος υπέστη ζημιές και κατά το διάστημα των επισκευών οι Βρετανοί πρόλαβαν και συγκέντρωσαν ισχυρές δυνάμεις υπό την ηγεσία του Κασσιβελαύνου. Οι μάχες που ακολούθησαν ήταν σκληρές και οι απώλειες και στα δύο στρατόπεδα πολύ μεγάλες. Οι Ρωμαίοι απώθησαν τους Βρετανούς και τους κατεδίωξαν έως τον Τάμεση. Πολλές βρετανικές φυλές προτίμησαν να συνθηκολογήσουν, όπως και ο ίδιος ο Κασσιβελαύνος, πληρώνοντας ετήσιο φόρο.
54-53 π.Χ.: Χειμερινός πόλεμος
Με την απουσία του Ιουλίου Καίσαρα, η δυσαρέσκεια αυξανόταν μεταξύ των Γαλατών ως αποτέλεσμα της κακής συγκομιδής και της ρωμαϊκής κατοχής. Αυτή η κατάσταση επιδεινώθηκε από την πρακτική του Καίσαρα να κατατάσσει τα στρατεύματά του μεταξύ των Γαλατών κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Με επικεφαλής τον Αμβιόριγα οι Εβούρωνες, μια βελγική φυλή στη Βορειοανατολική Γαλατία, εξαπέλυσαν αιφνιδιαστική επίθεση στις ρωμαϊκές δυνάμεις που είχαν στρατοπεδεύσει στην επικράτειά τους. Αφού περικύκλωσε το ρωμαϊκό στρατόπεδο, ο Αμβιόριγας πρόσφερε στους Ρωμαίους ασφαλές πέρασμα σε ένα από τα άλλα κοντινά ρωμαϊκά οχυρά. Μετά από μια πικρή συζήτηση, οι Ρωμαίοι επέλεξαν να αποδεχτούν την προσφορά. Μόλις άφησαν το στρατόπεδό τους και μπήκαν σε μια χαράδρα, περικυκλώθηκαν και σφαγιάστηκαν από τους Γαλάτες. Αυτή ήταν η χειρότερη ήττα που υπέστησαν οι Ρωμαίοι κατά τη διάρκεια των Γαλατικών Πολέμων του Καίσαρα.
Μόνο λίγοι Ρωμαίοι κατάφεραν να γλιτώσουν από τη σφαγή και ειδοποίησαν τις άλλες ρωμαϊκές δυνάμεις. Εν τω μεταξύ, περισσότερες βελγικές φυλές συσπειρώθηκαν υπο τον Αμβιόριγα και πολιόρκησαν τα ρωμαϊκά στρατόπεδα στην επικράτειά τους. Κάποιοι μάλιστα κάλεσαν τις γειτονικές γερμανικές φυλές για υποστήριξη. Προειδοποιημένοι τώρα για την εξέγερση, οι Ρωμαίοι μπόρεσαν να αντισταθούν στις γαλατικές επιθέσεις, αν και πιέζονταν σκληρά. Τελικά ήταν η άφιξη των ενισχύσεων υπό τον Καίσαρα που ήρε τις πολιορκίες.
53 π.Χ.: Εξάλειψη των Εβουρώνων
Πριν στρέψει την προσοχή του στον Αμβιόριγα και τους Εβουρώνες, ο Ιούλιος Καίσαρας κινήθηκε αρχικά εναντίον των συμμάχων τους. Οι Ρωμαίοι ερήμωσαν τα χωράφια, έκαψαν σπίτια, και πήραν πολλούς Γαλάτες αιχμαλώτους για να εξασφαλίσουν τη συνεχή καλή συμπεριφορά των οικογενειών τους. Ήταν εκείνη τη στιγμή που ο Καίσαρας πέρασε στη Γερμανία για δεύτερη φορά για να αποτρέψει τις Γερμανικες φυλές από το να βοηθήσουν τους Εβουρώνες. Όταν η Γερουσία στη Ρώμη άκουσε τι είχε συμβεί, ο Καίσαρας αντιμετώπισε σφοδρή κριτική. Ως εκ τούτου, ορκίστηκε να καταστρέψει τελείως τις βελγικές φυλές.
Ο Αμβιόριγας και οι Εβουρώνες δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τους 50.000 βετεράνους λεγεωνάριους που εξαπέλυσε εναντίον τους ο Καίσαρας. Στο λουτρό αίματος που ακολούθησε, οι βελγικές φυλές σφαγιάστηκαν και οι Εβουρώνες έπαψαν να υπάρχουν . Παρά τη μεγάλη σφαγή, ο Αμβιόριγας δεν συνελήφθη ποτέ. Αυτός και οι ακόλουθοι του κατάφεραν να δραπετεύσουν μέσω του Ρήνου στη Γερμανία όπου τελικά εξαφανίστηκαν και δεν ακούστηκαν ποτέ ξανά. Εν τω μεταξύ, στη Ρώμη, η Πρώτη Τριανδρία είχε διαλυθεί μετά τον θάνατο του Κράσσου στην Παρθία και τον γάμο του Πομπήιου με την κόρη του κύριου πολιτικού αντιπάλου του Καίσαρα. O Πομπήιος νωρίτερα ήταν παντρεμένος με την κόρη του Καίσαρα η οποία πέθανε στη γέννα. Αν και η Ρώμη βρισκόταν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, αυτά τα γεγονότα απείλησαν σοβαρά την έκβαση των Γαλατικών Πολέμων του Καίσαρα.
52 π.Χ.: Η Μεγάλη Γαλατική Επανάσταση
Η εξέγερση του Αμβιόριγα ήταν, ωστόσο, απλώς το προοίμιο μιας πολύ μεγαλύτερης εξέγερσης με επικεφαλής τον Βερκιγγετόριγα, μέλος της φυλής των Αρβέρνων της κεντρικής Γαλατίας, ο οποίος συνάσπισε πολλές γαλατικές φυλές υπό την ηγεσία του. Αναγνωρίζοντας ότι οι Ρωμαίοι είχαν την υπεροχή στο πεδίο της μάχης λόγω της οργάνωσης και της εκπαίδευσής τους, απέφυγε να αγωνιστεί εναντίον τους και αντ’ αυτού πολέμησε με την τακτική της «καμένης γης» για να τους στερήσει τις προμήθειες. Ο Καίσαρ επέστρεψε βιαστικά από την Ιταλία για να αναλάβει την εκστρατεία, καταδίωξε τους Γαλάτες και κατέλαβε την πόλη Αβαρίκουμ (σύγχρονη πόλη Μπουρζ) αλλά υπέστη ήττα στη Ζεργκόβια. Ο Βερκιγγετόριξ, αντί να μείνει σε ανοιχτό πεδίο, επέλεξε να κλειστεί με τα γαλατικά στρατεύματα από 80.000 άνδρες στην οχυρωμένη πόλη Αλεσία. Ο Καίσαρ πολιόρκησε την Αλεσία με επιτυχία και νίκησε μια τεράστια γαλατική δύναμη που κατέφθασε για ενίσχυση των πολιορκημένων, οι οποίοι παραδόθηκαν, καθώς είχαν εξαντληθεί τα αποθέματά τους και υπέφεραν από πείνα. Αυτό σηματοδότησε ουσιαστικά το τέλος των Γαλατικών Πολέμων, αν και εξεγέρσεις έλαβαν χώρα καθ ‘όλη τη διάρκεια του 51 π.Χ. αλλά ο ρωμαϊκός έλεγχος της Γαλατίας δεν αμφισβητήθηκε σοβαρά ξανά μέχρι τον 2ο αιώνα μ.Χ.
Αποτέλεσμα της Γαλατικής κατάκτησης
Η κατάκτηση της Γαλατίας ως αποτέλεσμα των Πολέμων του Καίσαρα έφερε τεράστιους πόρους υπό τον έλεγχο της Ρώμης. Ωστόσο, αυτή η σύγκρουση επιτάχυνε επίσης το τέλος της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας καθώς οι αντίπαλοι του Καίσαρα άρχισαν να ανησυχούν για την τεράστια δύναμη που απέκτησε. Η οριστική ρήξη με τον Καίσαρα ήρθε όταν η Σύγκλητος έδωσε εντολή να διαλύσει τον στρατό του και να επιστρέψει στη Ρώμη για να δικαστεί για τα εγκλήματα του στην Γαλατία. Αντι αυτού ο Ιούλιος Καίσαρας επέλεξε να βαδίσει με ολόκληρο τον στρατό του στην πόλη της Ρώμης. Ο εμφύλιος πόλεμος που προέκυψε έφερε το τέλος της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας και οδήγησε στη δημιουργία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας .
Σήμερα, ενώ οι ιστορικές πηγές που περιγράφουν τους Γαλατικούς πολέμους του Καίσαρα είναι περιορισμένες, παραμένουν δημοφιλές θέμα στην τέχνη, τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο. Οι ηγέτες των διαφόρων Γαλατικών, Γερμανικών και Βρετανικών λαών που αντιτάχθηκαν στον Καίσαρα αναγνωρίζονται ως τοπικοί ήρωες στη Γαλλία, την Ελβετία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και τη Βρετανία. Αν και φυσικά, κανένας από αυτούς δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τον Ιούλιο Καίσαρα που σήμερα μνημονεύεται ως ένας από τους μεγαλύτερους στρατιωτικούς διοικητές της ιστορίας και του οποίου η κατάκτηση της Γαλατίας αναγνωρίζεται ίσως ως το μεγαλύτερο επίτευγμά του.