Η μάχη του Εϊλάου ήταν μία από τις πιο αιματηρές συμπλοκές των Ναπολεόντειων πολέμων. Διεξήχθη στις 8 Φεβρουαρίου 1807 κοντά στο Εϊλάου, στη σημερινή ρωσική περιφέρεια του Καλίνινγκραντ. Το αποτέλεσμα ήταν μάλλον αμφίβολο και κανείς από τους δύο εμπλεκομένους δεν προβλήθηκε ως ουσιαστικός νικητής.
Ιστορικό
Οι δυνάμεις του Ναπολέοντα είχαν συντρίψει τον στρατό της Αυστριακής Αυτοκρατορίας και της Ρωσίας στη Μάχη του Άουστερλιτς στις 2 Δεκεμβρίου 1805. Στην συνέχεια η ναπολεόντεια προέλαση στη Γερμανία ήταν αστραπιαία. Στις 14 Οκτωβρίου 1806, ο Ναπολέοντας συνέτριψε τους στρατούς του Βασιλείου της Πρωσίας στις Μάχες της Ιένας και του Άουερστετ και κυνήγησε τους διάσπαρτους Πρώσους μέχρι την τελική υποταγή την Πρωσίας.
Ευρισκόμενος εκεί ο αυτοκράτορας αποφάσισε να συντρίψει τους Ρώσους, που θεωρούσε απειλή για την ειρήνη στην Ευρώπη, και κινήθηκε με ταχύ βήμα προς την Πολωνία. Η Βαρσοβία τον υποδέχθηκε με ενθουσιασμό και ο Ναπολέων αποφάσισε να διοργανώσει έναν μεγάλο χορό για την τοπική αριστοκρατία. Στη διάρκεια του χορού αυτού ήταν που πληροφορήθηκε την προέλαση των Ρώσων.
Στα τέλη Ιανουαρίου, ο ρωσικός στρατός του Μπένιγκσεν επιτέθηκε στην Ανατολική Πρωσία, πιέζοντας τις Γαλλικές δυνάμεις απο τα δυτικά. Ο Ναπολέων αντέδρασε πραγματοποιώντας μια αντεπίθεση προς τα βόρεια, ελπίζοντας να αποτρέψει την υποχώρησή τους προς τα ανατολικά. Αφού οι Κοζάκοι του είχαν συλλάβει ένα αντίγραφο των διαταγών του Ναπολέοντα, ο Μπένιγκσεν αποσύρθηκε γρήγορα στα βορειοανατολικά για να αποφύγει την αποκοπή. Οι Γάλλοι καταδίωξαν για αρκετές ημέρες και βρήκαν τους Ρώσους στρατευμένους για μάχη στο Εϊλάου.
Η Μάχη
Η μέρα ήταν κρύα και συννεφιασμέvn και στη διάρκεια της σύγκρουσης ξέσπασε μια δυνατή χιονοθύελλα. Οι 50.000 Ρώσοι είχαν παραταχθεί ανάμεσα στα χωριά Σερπαλέν και Σμόντιτεν. Σύμφωνα με το σχέδιο, αναμένονταν και πρωσικές ενισχύσεις από τα νότια. Από την άλλη, οι Γάλλοι είχαν παρατάξει τις επίσης πολυπληθείς δυνάμεις τους κοντά στο Εϊλάου. Οι πυροβολαρχίες τους ήταν εντυπωσιακές: 200 κανόνια στο σύνολο, ενώ αναμενόταν και ο στρατάρχης Νεΐ με το ιππικό του.
Σύμφωνα με άλλες πηγές, οι δυνάμεις στο πεδίο ήταν ακόμα μεγαλύτερες (μιλούν για 70.000 Γάλλους και 70.000 Ρώσους). Οι Ρώσοι ξεκίνησαν να σφυροκοπούν τους Γάλλους με τις πυροβολαρχίες τους, που ήταν πολύ ισχυρότερες από αυτές του Ναπολέοντα. Ο στρατάρχης Νταβού προσπάθησε να προελάσει προς το Σερπαλέν, αλλά η πορεία του ανακόπηκε από τη σφοδρή χιονοθύελλα. Υποχωρώντας ατάκτως βρέθηκε στη μέση του ρωσικού μετώπου, εκτεθειμένος στα πυρά των αντίπαλων κανονιών. Πολεμώντας με πάθος, ο Νταβού πληγώθηκε στη διάρκεια επίθεσης του ρωσικού ιππικού και έχασε πολλούς άντρες μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Ο Γάλλος στρατηγός Ζοακίμ Μιρά είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της κοινωνικής δυναμικής των ναπολεόντειων χρόνων. Γιος ξενοδόχου, σπούδασε σε ιεροδιδασκαλείο, αλλά αποβλήθηκε στα είκοσί του λόγω ενός διαπληκτισμού. Ακολούθησε για τρία χρόνια το επάγγελμα του πατέρα του.
Μετά στρατολογήθηκε ως απλός στρατιώτης (1787) και πήρε μέρος στη συνταγματική φρουρά του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄. Παντρεύτηκε την αδερφή
του Ναπολέοντα, Καρολίνα Βοναπάρτη. Σπουδαίος στρατιωτικός και διοικητής του ιππικού, στάθηκε στο πλευρό του Ναπολέοντα σε όλες τις εκστρατείες του. Το 1808 ο Ναπολέων τον ανακήρυξε βασιλιά της Νάπολης.
Οι Ρώσοι ιππείς, ενθουσιασμένοι από την επιτυχία, προχώρησαν ως το νεκροταφείο του Εϊλάου. Γύρω στις 12 η προσπάθεια εντάθηκε. Ο Ναπολέων, για να αποφύγει την καταστροφή, διέταξε επίθεση του ιππικού του Ζοακίμ Μιρά: ογδόντα ίλες των καλύτερων θωρακοφόρων και xiλιάδες άλογα – ήταν η μεγαλύτερη επίθεση ιππικού των ναπολεόντειων πολέμων. Οι Ρώσοι, βλέποντας να καταφτάνει καταπάνω τους αυτό το τοίχος από άντρες κι άλογα, πτοήθηκαν αισθητά. Ταυτόχρονα, προχώρησε και η Auτοκρατορική Φρουρά για να βοηθήσει την κατάσταση: ήταν η πρώτη φορά που ο Ναπολέων βρέθηκε αναγκασμένος να τη χρησιμοποιήσει. Η προέλασή της αναχαίτισε την εφόρμηση των Ρώσων προς το νεκροταφείο του Εϊλάου, ενώ ταυτόχρονα ο Νταβού κατάφερε να ξεφύγει από τη ρωσική περικύκλωση. Προχωρώντας, όμως, προς το κέντρο των Κλάιν-Σάουγκαρτεν και Κούσιτεν αναχαιτίστηκε και πάλι από τους Ρώσους. Προς τα μέσα του απογεύματος έφτασαν οι Πρώσοι.
Η επίθεσή τους, που δεν μπόρεσε να αναχαιτιστεί από τον Νεϊ, τους έφερε στο Εϊλάου. Στις 21:30, κοντά στο κέντρο του Αλτόφ, απέναντι από τη δεξιά ρωσική πτέρυγα, έφτασε ο Νεϊ, που κατέλαβε το Σόντιτεν. Ο Ρώσος αρχιστράτηγος Μπένινγκσεν, φοβούμενος την άφιξη του κύριου σώματος του στρατού, διέταξε υποχώρηση, εκμεταλλευόμενος και το γεγονός ότι σκοτείνιαζε. Στα γαλλικά χέρια έπεσαν μόνο μερικά κανόνια και σημαίες.
Αποτέλεσμα
Διαβάστε Επίσης: Μάχη του Άουστερλιτς: Η πιο λαμπρή νίκη του Ναπολέοντα όπου συνέτριψε ολοσχερώς τις δυνάμεις του Γ΄ Συνασπισμού.
σε τετράγωνο πριν την τρομερή σύγκρουση.
Στη μάχη, που ο Ναπολέων χαρακτήρισε «μια άχρηστη απλώς σφαγή», υπήρξαν μεγάλες απώλειες: Μετά από 14 ώρες συνεχούς μάχης, οι απώλειες και απο τις δυο πλευρές ήταν τεράστιες. Οι εκτιμήσεις για τις ρωσικές απώλειες κυμαίνονται από περίπου 15.000 έως 20.000 νεκρούς. Ο κόμης φον Μπένιγκσεν υπολόγισε τις απώλειές του σε έως και 9.000 νεκρούς. Οι Γάλλοι έχασαν κάπου μεταξύ 10.000 και 15.000.
Η έκβαση ήταν ωστόσο αβέβαιη, σε σημείο που στην αυλή του τσάρου Αλέξανδρου Α΄ ο Μπένιγκσεν δήλωσε απλώς ότι δεν είχε ηττηθεί.
Η μάχη του Εϊλάου ήταν μια αμφίβολη μάχη και υπήρξε μια σημαντική αντίθεση με τις αποφασιστικές νίκες που χαρακτήρισαν τις προηγούμενες εκστρατείες του Ναπολέοντα. Η μάχη ανέστειλε την αστραπιαία γαλλική προέλαση και άφησε τις δύο πλευρές εξαντλημένες αλλά ομοιόμορφα παρατεταγμένες, γεγονός που συνέβαλε στην παράταση του πολέμου. Οι εχθροπραξίες συνεχίστηκαν μέχρι την αποφασιστική γαλλική νίκη στη Μάχη της Φρίνλαντ τον Ιούνιο του 1807 που ανάγκασε τον Τσάρο Αλέξανδρο Α ‘ στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Μετά από προσωπική συνάντηση μεταξύ των δύο αυτοκρατόρων, και οι δύο πλευρές υπέγραψαν τις Συνθήκες ειρήνης του Τιλσίτ. Ήταν πολύ πιο σκληροί για την Πρωσία από την προηγούμενη ειρηνευτική προσφορά και είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια σχεδόν των μισών εδάφών της.
Διαβάστε Επίσης: Οι Μάχες της Ιένας και του Άουερστετ – Η προέλαση του Ναπολέοντα στην Γερμανία και η υποταγή της Πρωσίας.