Ο Ριχάρδος Α’ της Αγγλίας, γνωστός και ως Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος (Cœur de Lion), ήταν βασιλιάς της Αγγλίας από το 1189 έως το 1199 μ.Χ. Γιος του Ερρίκου Β’ της Αγγλίας και της Ελεονόρας της Ακουιτανίας, ο Ριχάρδος έμεινε γνωστός για το θάρρος και τις επιτυχίες του στον πόλεμο. Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της βασιλείας του εκστρατεύοντας στους Άγιους Τόπους κατά τη διάρκεια της Τρίτης Σταυροφορίας(1189–1192) και στη συνέχεια υπερασπίζοντας τα εδάφη που κατείχαν οι Άγγλοι στη Γαλλία, όπου θα περνούσε μόνο έξι μήνες της βασιλείας του στην Αγγλία.
Υπήρξε ένας θρύλος κατά τη διάρκεια της ζωής του, διάσημος τόσο για τη στρατιωτική του ηγεσία όσο και για την εντελώς αδίστακτη προσέγγιση του πολέμου, ο Ριχάρδος Ο Λεοντόκαρδος είναι μια από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες στην ευρωπαϊκή ιστορία και το λάβαρο του με τρία λιοντάρια εξακολουθεί να χρησιμοποιείται από τη βρετανική βασιλική οικογένεια εώς σήμερα. Μετά τον θάνατό του στη μάχη στο Σαλύς της Γαλλίας, τον Ριχάρδο διαδέχθηκε ο μικρότερος αδελφός του, βασιλιάς Ιωάννης της Αγγλίας (ο οποίος έμεινε γνωστός απο τον θρύλο του Ρομπέν των Δασών)
Πρώτα χρόνια
Ο Ριχάρδος γεννήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 1157 μ.Χ. στο Παλάτι Μπομόν της Οξφόρδης. Ήταν ο τρίτος γιος του βασιλιά Ερρίκου Β’ της Αγγλίας και της Ελεονόρας της Ακουιτανίας, πρώην συζύγου του βασιλιά Λουδοβίκου Ζ’ της Γαλλίας. Η εκπαίδευση του Ριχάρδου περιλάμβανε την διδασκαλία της ιπποτικής μεσαιωνικής λογοτεχνίας χάρη στο ενδιαφέρον της μητέρας του για το θέμα. Η ποίηση ήταν ένα άλλο αγαπημένο χόμπι και ο βασιλιάς συνέθεσε τα δικά του ποιήματα τόσο στα γαλλικά όσο και στα οξιτανικά (μια γαλλική διάλεκτος που χρησιμοποιείται συνήθως στα ειδύλλια). Ο νεαρός πρίγκιπας λέγεται ότι ήταν ψηλός, γαλανομάτης, όμορφος με κοκκινόξανθα μαλλιά και ήταν ήδη γνωστός για το θάρρος του.
Αυτή ήταν μια περίοδος ταραγμένων και περίπλοκων σχέσεων μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας, και ο Ριχάρδος, του οποίου η οικογένεια ήταν η κύρια αιτία, θα εμπλακεί σε δύο εξεγέρσεις εναντίον του πατέρα του. Η πρώτη απόπειρα ανατροπής του βασιλιά έγινε το 1173, όταν ο Ριχάρδος, οι αδελφοί του Ερρίκος και Γοδεφρείδος, ο κόμης της Βρετάνης και ο Γουλιέλμος της Σκωτίας συνωμότησαν όλοι για να ενώσουν τις δυνάμεις τους, σχεδόν σίγουρα ένα σχέδιο που ενορχηστρώθηκε από την μητέρα του, Ελεονόρα με σκοπό να αυξήσουν την δική τους επικράτεια εις βάρος του αγγλικού στέμματος. Η δολοφονία του Αρχιεπισκόπου του Καντέρμπουρυ, Τόμας Μπέκετ, στον δικό του καθεδρικό ναό το 1170 αποδείχθηκε σημείο καμπής, δεδομένης της υποτιθέμενης συμμετοχής του Ερρίκου Β’ σε αυτό το συγκλονιστικό έγκλημα.
Σε ηλικία μόλις 15 ετών, ο Ριχάρδος είχε ανακηρυχθεί ιππότης από τον Λουδοβίκο Ζ’, ο οποίος ήθελε και αυτός να δει την πτώση του Ερρίκου. Έτσι σχεδίασε μια εκστρατεία με σκοπό την εισβολή στην ανατολική Νορμανδία, που τότε ήταν υπό το αγγλικό στέμμα. Οι επαναστάτες απέτυχαν να εκδιώξουν τον Ερρίκο Β’ χάρη στους πιστούς βαρόνους του και τα πολλά οχυρωμένα κάστρα που κατείχε, και ο Ριχάρδος συγχωρέθηκε αφού ορκίστηκε πίστη στον πατέρα του. Η Ελεονόρα, αντίθετα, φυλακίστηκε για τα προβλήματά που δημιούργησε. Αυτό δεν ήταν το τέλος της εξέγερσης, καθώς ο Ερρίκος πάλευε να κρατήσει τον έλεγχο του βασιλείου του μέχρι τον θάνατο του.
Ο Ριχάρδος, ως πρίγκιπας, κατείχε τους τίτλους του Δούκα της Ακουιτανίας και του Κόμη του Πουατιέ και εδραίωσε την αυξανόμενη φήμη του ως ταλαντούχου διοικητή και πολιορκητή των κάστρων καταπνίγοντας μια εξέγερση των βαρόνων της Ακουιτανίας. Η κατάληψη του κάποτε απόρθητου κάστρου του Τάλιμπουργκ το 1179 ήταν ένα ιδιαίτερα σπουδαίο επίτευγμα που τον έκανε ακόμα περισσότερο διάσημο. Ωστόσο, παρά τις επιτυχίες του, ο Ριχάρδος ήθελε περισσότερα.
Στην συνέχεια ο κύριος αντίπαλος του Ριχάρδου για τον θρόνο της Αγγλίας, ο μεγαλύτερος αδελφός του, ο Ερρίκος, πέθανε τον Ιούνιο του 1183. Ο Ερρίκος Β’ είχε φτάσει στο σημείο να ορίσει τον γιο του βασιλιά αλλά ο θάνατος του νεαρού Ερρίκου από δυσεντερία διέλυσε τα σχέδια διαδοχής του βασιλιά. Επιπλέον, ο άλλος αδερφός του Τζέφρι πέθανε σε ατύχημα σε ένα μεσαιωνικό τουρνουά στις 19 Αυγούστου 1186 μ.Χ. Ο Ριχάρδος ήταν πλέον σε προνομιακή θέση να γίνει ο επόμενος βασιλιάς της Αγγλίας, αλλά δεν ήταν διατεθειμένος να περιμένει απλώς τη φύση να ακολουθήσει την πορεία της.
Ο Ριχάρδος αμφισβήτησε ξανά τον πατέρα του το 1188-9 μ.Χ., όταν αυτός και ο μικρότερος αδελφός του Ιωάννης συνήψαν συμμαχία με τον Φίλιππο Β’, τον νέο βασιλιά της Γαλλίας. Η εξέγερση υποστηρίχθηκε και πάλι από την Ελεονόρα και ακολούθησε το θρυλικό επεισόδιο στο οποίο ο διάσημος μεσαιωνικός ιππότης Σέρ Γουίλιαμ Μάρσαλ μονομάχησε με τον Ριχάρδο και τον κέρδισε. Ο Μάρσαλ είχε τον πρίγκιπα στο έλεός του, αλλά επέλεξε να σκοτώσει το άλογό του. Παρά τον ανταγωνισμό τους, ή ίσως σε ευγνωμοσύνη για τον ιπποτισμό του, ο Ριχάρδος έδωσε αργότερα στον Μάρσαλ το κάστρο του Τσέπστοου στην Ουαλία. Χάνοντας τον έλεγχο τόσο του Μέιν όσο και του Τουρέιν στην Γαλλία, ο Ερρίκος συμφώνησε τελικά στους όρους ειρήνης και αναγνώρισε τον Ριχάρδο ως τον μοναδικό κληρονόμο του.
Όταν ο βασιλιάς πέθανε λίγο μετά, ο Ριχάρδος στέφθηκε Βασιλιάς της Αγγλίας στο Αβαείο του Γουέστμινστερ στις 2 Σεπτεμβρίου 1189 μ.Χ. Επίσης μέρος του βασιλείου του αποτελούσαν και τα εδάφη στη Γαλλία που να ανήκαν στην οικογένειά του, των Ανδεγαυών (γνωστού και ως Οίκου των Πλανταγενετών): Νορμανδία, Μέιν και Ακουιτανία (Ανδηγαυική αυτοκρατορία). Ο Ριχάρδος αρνήθηκε να δώσει στον Ιωάννη την Ακουιτανία, όπως είχε υποσχεθεί στον πατέρα του ότι θα το έκανε, και αυτό μόνο όξυνε τον ανταγωνισμό μεταξύ των δύο αδελφών.
Τρίτη Σταυροφορία
Η πρώτη προτεραιότητα του Ριχάρδου, πράγματι, ίσως η μοναδική του, ήταν να τηρήσει την υπόσχεσή του που δόθηκε το 1187 μ.Χ. να «πάρει το σταυρό» και να βοηθήσει στην κατάληψη της Ιερουσαλήμ από τους Μουσουλμάνους. Ο βασιλιάς άδειασε τα ταμεία του βασιλείου του για την αποστολή του, κλείνοντας μάλιστα συμφωνία με τον Γουλιέλμο – δίνοντας στον βασιλιά της Σκωτίας πλήρη φεουδαρχική αυτονομία σε αντάλλαγμα για χρήματα. Για έναν μονάρχη που πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της βασιλείας του εκτός Αγγλίας, δεν μιλούσε αγγλικά και ξόδεψε απερίσκεπτα τον πλούτο του βασιλείου σε ξένους πολέμους, ο Ριχάρδος απολαμβάνει μια εξαιρετικά ευνοϊκή θέση στην αγγλική λαϊκή φαντασία.
Η Τρίτη Σταυροφορία (1189-1192 μ.Χ.) κλήθηκε από τον Πάπα Γρηγόριο Η’ μετά την κατάληψη της Ιερουσαλήμ το 1187 μ.Χ. από τον Σαλαντίν, τον Σουλτάνο της Αιγύπτου και της Συρίας. Τουλάχιστον τρεις μονάρχες της Μεσαιωνικής Ευρώπης αποδέχτηκαν το κάλεσμα: ο Φρειδερίκος Α΄ Μπαρμπαρόσα (Βασιλιάς της Γερμανίας και αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο Φίλιππος Β΄ της Γαλλίας και ο ίδιος ο Ριχάρδος. Καθώς αυτοί ήταν οι τρεις πιο ισχυροί άνδρες στη δυτική Ευρώπη, η εκστρατεία ήταν πολλά υποσχόμενη και πίστευαν οτι θα είχε μεγαλύτερη τύχη από τη Δεύτερη Σταυροφορία του 1147-49 μ.Χ.
Δυστυχώς για τον Χριστιανικό κόσμο, ωστόσο, οι Σταυροφόροι δεν κατάφεραν να ανακαταλάβουν την Ιερουσαλήμ και δεν έγινε καμία προσπάθεια επίθεσης στην ιερή πόλη. Πράγματι, η όλη εκστρατεία ήταν γεμάτη προβλήματα, ο Μπαρμπαρόσα, Βασιλιάς της Γερμανίας πνίγηκε σε ένα ποτάμι πριν καν φτάσει στους Αγίους Τόπους. Ο θάνατος του Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας είχε ως αποτέλεσμα το μεγαλύτερο μέρος του στρατού του να επιστρέψει πίσω, γεγονός που άφησε μόνο τους Άγγλους και Γάλλους ιππότες, οι οποίοι δεν ήταν ιδιαίτερα αγαπημένοι σύμμαχοι.
Ωστόσο, παρά το κακό ξεκίνημα, υπήρχαν μερικές στρατιωτικές επιτυχίες. Ο Ριχάρδος, που ακολούθησε το θαλάσσιο δρόμο προς τη Μέση Ανατολή, κατέλαβε για πρώτη φορά τη Μεσσήνη στη Σικελία το 1190 μ.Χ. και στη συνέχεια την Κύπρο τον Μάιο του 1191 μ.Χ. Στην τελευταία εκστρατεία ο ηγεμόνας του νησιού Ισαάκιος Κομνηνός, ο οποίος είχε αποσχιστεί από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, αιχμαλωτίστηκε και οι Σταυροφόροι θα κυβερνούσαν το νησί έως ότου οι Βενετοί ανέλαβαν την εξουσία το 1571 μ.Χ. Ωστόσο, αυτές οι παρακάμψεις δεν βοηθούσαν πραγματικά τον γενικό στόχο της ανακατάληψης της Ιερουσαλήμ, ακόμη κι αν η Κύπρος αποδεικνυόταν χρήσιμη βάση ανεφοδιασμού.
Οι Σταυροφόροι έφτασαν τελικά στους Αγίους Τόπους και κατάφεραν να ολοκληρώσουν επιτυχώς την πολιορκία της Άκρας στην ακτή του Βασιλείου της Ιερουσαλήμ, στις 12 Ιουλίου 1191 μ.Χ. Η πολιορκία ξεκίνησε από τον Γάλλο ευγενή Γκυ του Λουζινιάν, ο οποίος επιτέθηκε από τη θάλασσα, η παρατεταμένη πολιορκία τελικά ολοκληρώθηκε όταν ιππότες, που χρηματοδοτήθηκαν από τον Ριχάρδο, υπονόμευσαν τα οχυρωματικά τείχη της πόλης από την πλευρά της ξηράς. Ο «Λεοντόκαρδος», όπως ήταν πλέον γνωστός ο Ριχάρδος χάρη στο θάρρος και το θράσος του στον πόλεμο, είχε πετύχει μέσα σε πέντε εβδομάδες αυτό που είχε αποτύχει ο Γκυ στις 20. Σύμφωνα με τον θρύλο, ο βασιλιάς ήταν άρρωστος εκείνη την εποχή, χτυπημένος από σκορβούτο και δεν μπορούσε να περπατήσει. Τότε έβαλε στρατιώτες να τον μεταφέρουν σε φορείο έξω απο τα τείχη της πόλης για να μπορεί να ρίχνει με τη βαλλίστρα του τις εχθρικές πολεμίστρες. Ο Ριχάρδος στη συνέχεια έπληξε μάλλον τη φήμη του «καλού βασιλιά» που είχε, όταν διέταξε να εκτελεστούν 2.500-3.000 κρατούμενοι. Ο Γκυ του Λουζινιάν, εν τω μεταξύ, έγινε ο νέος βασιλιάς της Κύπρου η οποία είχε πουληθεί από τον Ριχάρδο στους Ναΐτες Ιππότες .
Ριχάρδο Α’ της Αγγλίας , νίκησε έναν σημαντικά μεγαλύτερο στρατό του σουλτανάτου των Αγιουβιδών, με επικεφαλής τον Σαλαντίν. Μετά τη μάχη, οι Σταυροφόροι εξασφάλισαν τον έλεγχο της κεντρικής ακτής της Παλαιστίνης , συμπεριλαμβανομένης της πόλης της Γιάφα.
Υπήρξε επίσης μια περίφημη νίκη του Άγγλου βασιλιά επί του στρατού του Σαλαντίν στο Αρσούφ, τον Σεπτέμβριο του 1191 μ.Χ., αλλά ακόμα και με αυτή τη μάχη δεν μπόρεσε να κερδίσει κάποιο πλεονέκτημα στον πόλεμο. Ο Ριχάρδος βάδισε κοντά στην Ιερουσαλήμ, αλλά ήξερε ότι ακόμα κι αν μπορούσε να καταλάβει την πόλη, ο μικρός στρατός του πιθανότατα δεν θα μπορούσε να την κρατήσει ενάντια σε μια αναπόφευκτη αντεπίθεση. Σε κάθε περίπτωση, οι εσωτερικές υποθέσεις στη Γαλλία και την Αγγλία απαιτούσαν και οι δύο βασιλιάδες να επιστρέψουν στην πατρίδα τους και ολόκληρο το εγχείρημα της Σταυροφορίας ουσιαστικά εγκαταλείφθηκε. Ο Ριχάρδος διέσωσε κάτι για όλη την προσπάθεια και διαπραγματεύτηκε μια ειρηνευτική συμφωνία με τον Σαλαντίν στη Γιάφα. Έτσι συμφωνήθηκε οτι μια μικρή λωρίδα γης γύρω από την Άκρα θα παρέμενε στους σταυροφορους και οτι οι μουσουλμάνοι θα συμπεριφέρονταν σωστά στους χριστιανούς προσκυνητές στους Αγίους Τόπους.
Ο Ριχάρδος είχε προτείνει ότι σε οποιαδήποτε μελλοντική εκστρατεία κατά των Αράβων οι Σταυροφόροι να επιτίθονταν κατευθείαν στην Αίγυπτο, τον αδύναμο ¨κρίκο” του Αραβικού Σουλτανάτου του Σαλαντίν. Ακριβώς αυτό το σχέδιο υιοθετήθηκε στο ξεκίνημα της Τέταρτης Σταυροφορίας (1202-1204 μ.Χ.) όμως όπως γνωρίζουμε στην συνέχεια άλλαξε όταν οι Σταυροφόροι άλλαξαν πορεία και επιτέθηκαν στο στολίδι της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας: την Κωνσταντινούπολη .
Υπήρχαν επίσης ορισμένες τεχνολογικές καινοτομίες που ο Ριχάρδος απέκτησε στις εκστρατείες στους Άγιους Τόπους. Οι Βυζαντινοί είχαν από καιρό χρησιμοποιήσει ένα τρομακτικό όπλο γνωστό ως “Υγρό Πύρ” – ένα εξαιρετικά εύφλεκτο υγρό που εκτοξευόταν από σωλήνες υπό πίεση – το οποίο, αν και κρατικό μυστικό για αιώνες, τελικά κλάπηκε από τους Άραβες. Ο Ριχάρδος πρέπει να είχε αποκτήσει τη φόρμουλα από Άραβες αλχημιστές με τους οποίους ήρθε σε επαφή κατά τη Σταυροφορία, γιατί το χρησιμοποίησε πίσω στην Αγγλία και στις μετέπειτα εκστρατείες του στη Γαλλία.
Ωστόσο, πριν ο βασιλιάς Ριχάρδος επιστρέψει στην πατρίδα του μετά το τέλος της Σταυροφορίας, στο ταξίδι της επιστροφής το 1192 μ.Χ., ναυάγησε, και συνελήφθη από τον Λεοπόλδο της Αυστρίας- τον οποίο ο Ριχάρδος είχε προσβάλει πολύ σοβαρά κατά τη διάρκεια της Σταυροφορίας – και μεταφέρθηκε στη Βιέννη. Στην συνέχεια δόθηκε στον Ερρίκο ΣΤ’, τον νέο αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και μετά ο Άγγλος Βασιλιάς κρατήθηκε για λύτρα. Ο Ριχάρδος θα αποφυλακιζόταν μόλις το 1194 μ.Χ., και μπορεί κανείς να φανταστεί την απογοήτευση του μετά απο σχεδόν δύο χρόνια αιχμαλωσίας. Τα λύτρα ήταν τεράστια 150.000 μάρκα (που ισοδυναμούν με πολλά εκατομμύρια δολάρια σήμερα), και τα χρήματα συγκεντρώθηκαν σε μεγάλο βαθμό μέσω νέων φόρων στην Αγγλία και τη Νορμανδία.
Εσωτερικές Πολιτικές
Ενώ ο βασιλιάς πολεμούσε στο εξωτερικό, η αγγλική πολιτική αφέθηκε στα ικανά χέρια του Χούμπερτ Γουόλτερ, ο οποίος ήταν Επίσκοπος του Σαλισμπέρι το 1189 και έγινε Αρχιεπίσκοπος Καντέρμπερι το 1193. Ο Γουόλτερ αποδείχθηκε ικανός πολιτικός και μπόρεσε να κρατήσει μόνος του την Αγγλία όρθια όσο ο Ριχάρδος έλλειπε. Ενώ ήταν αιχμάλωτος στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ο μικρότερος αδερφός του Ριχάρδου, Ιωάννης, συνωμοτικά με τον Φίλιππο Β’ της Γαλλίας, έκανε μια ανεπιτυχή προσπάθεια να καταλάβει τον θρόνο, αλλά ο Γουόλτερ κατάφερε να συγκρατήσει τον σφετεριστή χάρη στη βοήθεια ενός άλλου ικανού υπουργού. Ο Ριχάρδος συγχώρεσε τον αδερφό του για την υπερβολική του φιλοδοξία και μάλιστα τον υπέδειξε ως διάδοχό του. Ο Γουόλτερ ήταν επίσης υπεύθυνος για τη συγκέντρωση των μεγάλων λύτρων για την απελευθέρωση του βασιλιά του.
Δεδομένης της ανάγκης του Ριχάρδου να χρηματοδοτήσει τους στρατούς του καθ’ όλη τη διάρκεια της βασιλείας του, ίσως δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι δεν πραγματοποίησε σχεδόν καμία ανακαίνιση στα αγγλικά κάστρα. Έγινε μόνο μια σημαντική επένδυση για την ανακαίνιση και την επέκταση του Πύργου του Λονδίνου το 1189-90 μ.Χ., όπως υποδεικνύεται στα αρχεία δαπανών και μια κατασκευή φρουρίου στην Νορμανδία.
Εκστρατείες στη Γαλλία & Θάνατος
Μετά από ένα σύντομο πέρασμα στην Αγγλία και μια δεύτερη στέψη τον Απρίλιο του 1194 μ.Χ. στο Γουίντσεστερ, ο Ριχάρδος στη συνέχεια πέρασε μεγάλο χρονικό διάστημα σε μια εκστρατεία στη Γαλλία, όπου υπερασπίστηκε τα εδάφη του Οίκου του, των Ανδεγαυών, ενάντια στον πρώην σύμμαχό του απο τις Σταυροφορίες, Φίλιππο Β’ της Γαλλίας. Η διένεξη ξεκίνησε όταν ο Ριχάρδος δεν παντρεύτηκε την αδερφή του Φίλιππου, την Αλίκη, παρά το γεγονός ότι το ζευγάρι ήταν αρραβωνιασμένο για 20 χρόνια. Ο Ριχάρδος είχε παντρευτεί τη Βερεγγάρια της Ναβάρρας στις 12 Μαΐου 1191 μ.Χ., όπως είχε κανονίσει η μητέρα του.
Ο Άγγλος βασιλιάς συγκέντρωσε στρατό για να επιτεθεί στον Φίλιππο, απαιτώντας από τους βαρόνους του να του προμηθεύσουν με μόνο επτά ιππότες ο καθένας αντί για τη συνήθη υποτελή μαχητική δύναμη. Ως εναλλακτική λύση, ο Ριχάρδος ζήτησε χρήματα με τα οποία θα μπορούσε να αγοράσει τους δικούς του μισθοφόρους. Ήταν μια ρύθμιση που οι βαρόνοι ήταν πολύ χαρούμενοι να συμφωνήσουν, καθώς σήμαινε ότι μπορούσαν να παραμείνουν και να υπερασπιστούν, εάν χρειαζόταν, τα δικά τους κάστρα και εδάφη αντί να τα εγκαταλείψουν στους οπορτουνιστές ενώ βρίσκονταν μακριά στη Γαλλία.
Ο Ριχάρδος μπορεί να είχε παραμελήσει τις αγγλικές οχυρώσεις, αλλά επένδυσε πολλά στη Νορμανδία, κυρίως κατασκευάζοντας το Chateau Gaillard δίπλα στον ποταμό Σηκουάνα το 1197 μ.Χ. για να υπερασπιστεί καλύτερα τις εδαφικές του αξιώσεις εκεί. Τότε ήρθε η καταστροφή. Ο Ριχάρδος τραυματίστηκε θανάσιμα στην Ακουιτανία κατά την πολιορκία του κάστρου του Χαλούς το 1199 μ.Χ. Ο βασιλιάς, χτυπημένος στο λαιμό από μια βαλλίστρα, πέθανε στις 6 Απριλίου του 1199. Ο Ριχάρδος θάφτηκε μαζί με τους γονείς του στο Αβαείο κοντά στη Σινόν στην Γαλλία, ενώ το μνήμα του στη Ρουέν περιέχει την καρδιά του.
Κληρονομιά
Καθώς δεν είχε κληρονόμο, τον Ριχάρδο Α ‘ διαδέχθηκε ο αδελφός του Ιωάννης, ο οποίος θα βασίλευε μέχρι το 1216 μ.Χ. Ο βασιλιάς Ιωάννης της Αγγλίας κατάφερε να γίνει ένας από τους πιο αντιδημοφιλείς βασιλιάδες στην αγγλική ιστορία και η καταπίεση και οι στρατιωτικές του αποτυχίες προκάλεσαν μια μεγάλη εξέγερση βαρώνων που υποχρέωσαν τον βασιλιά να υπογράψει τη Magna Carta το 1215 μ.Χ. το οποίο βασίστηκε ένα σύνταγμα με περιορισμένη την εξουσία του μονάρχη και με προστασία των δικαιωμάτων των βαρώνων.
Ο Ριχάρδος, εν τω μεταξύ, απέκτησε θρυλική θέση ως ένας από τους μεγάλους μεσαιωνικούς ιππότες και βασιλιάδες χάρη στις τολμηρές πράξεις του και την αγάπη και τον σεβασμό των στρατιωτών του. Μετά τον θάνατό του, οι μύθοι έγιναν μόνο μεγαλύτεροι, ξεκινώντας με το αγγλο-νορμανδικό μυθιστόρημα Romance of Richard Cœur de Lion που δημοσιεύτηκε γύρω στο 1250 μ.Χ. Έχοντας ήδη αποδείξει τον εαυτό του ως θαρραλέος, αποφασιστικός εχθρός των Σαρακηνών και συνθέτης ποίησης, ο Ριχάρδος ήταν το ίδιο το πρότυπο του ιπποτικού ιππότη και έτσι ο θρύλος του αναπτύχθηκε σε αυτές τις γραμμές. Μεσαιωνικά έργα τέχνης απεικόνιζαν τον βασιλιά να μάχεται με τους εχθρούς της Χριστιανοσύνης. Ακόμη και σήμερα, η παρουσία ενός αγάλματος του βασιλιά έξω από τα κτήρια του Κοινοβουλίου στο Λονδίνο είναι ένδειξη της ιδιαίτερης θέσης που έχει κερδίσει και συνεχίζει να κατέχει ο Ριχάρδος στις καρδιές των Άγγλων.