Η Μάχη της Θυρέας διεξήχθη το 546 π.Χ. στην περιοχή της Θυρέας (σημερινό Άστρος), ανάμεσα στους Αργείους και στους Σπαρτιάτες. Η Μάχη της Θυρέας, ή Μάχη των 600 λογάδων, όπως αλλιώς έμεινε γνωστή ήταν η σημαντικότερη μάχη μεταξύ Λακεδαιμονίων και Αργείων για την κυριαρχία στην Κυνουρία, η οποία έγινε το 546 π.Χ. Ο Ηρόδοτος αφηγείται με λεπτομέρειες τα περιστατικά της μάχης εκείνης ηθογραφώντας και τους χαρακτήρες των πρωταγωνιστών και τα πολεμικά ηρωικά έθιμα εκείνης της εποχής. Οι δύο στρατοί επέλεξαν 300 λογάδες (εκλεκτούς), οι οποίοι είχαν συμφωνήσει να πολεμήσουν μέχρις εσχάτων και να περιέλθει η περιοχή στον νικητή. Ο υπόλοιπος στρατός και των δύο πλευρών συμφωνήθηκε να αποχωρήσει και να αφήσουν πίσω τους εκλεκτούς πολεμιστές τους.
Ηρόδοτος
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο η Σπάρτη είχε περικυκλώσει και είχε καταλάβει την πεδιάδα της Θυρέας. Όταν οι Αργείοι βγήκαν για να την υπερασπιστούν, οι δύο στρατοί συμφώνησαν να αφήσουν 300 πρωταθλητές από κάθε πόλη να πολεμήσουν, με τον νικητή να παίρνει την περιοχή. Προφανώς η ιδέα ήταν να μειωθεί ο συνολικός αριθμός των θυμάτων. Στην συνέχεια και οι δύο στρατοί αποχωρήσαν απο την περιοχή έτσι ώστε να μην μπορέσει κάποια πλευρά να βοηθήσει τους πρωταθλητές της και να κλιμακώσει τη μονομαχία σε πλήρη μάχη.
Καμία πλευρά δεν θα επέτρεπε τον αιμαλωτισμό τραυματιών. Η συμφωνία απαιτούσε την πλήρη καταστροφή της εχθρικής δύναμης για να επέλθει η τελική νίκη. Οι δύο στρατοί των εκλεκτών πολεμιστών ξεκίνησαν να μάχονται και στην αρχή οι δύο πλευρές έβγαιναν ισόπαλες. Πολέμησαν μέχρι το βράδυ, και μετά από μια αιματηρή μάχη έμειναν μόνο τρεις άνδρες, δύο Αργείοι, ο Χρόμιος και ο Άλκηνωρ και ο Σπαρτιάτης Οθρυάδης. Οι Αργείοι, ο Χρόμιος και ο Άλκηνωρ, πιστεύοντας ότι είχαν σκοτώσει όλους τους Σπαρτιάτες, έφυγαν από το πεδίο της μάχης βαδίζοντας πρός το Άργος για να ανακοινώσουν τη νίκη τους. Ωστόσο, είχαν κάνει ένα λάθος: ο Σπαρτιάτης Οθρυάδης, είχε επιζήσει.
Διαβάστε Επίσης: Οι Σπαρτιάτες αντιμετωπίζουν τον Πελοποννησιακό συνασπισμό και τους Αθηναίους σε μία από τις μεγαλύτερες μάχες της αρχαιότητας μεταξύ οπλιτών.
Καθώς ήταν τεχνικά ο τελευταίος άνδρας που στεκόταν στο πεδίο της μάχης και από τους δύο στρατούς, διεκδίκησε και αυτός τη νίκη. Επέζησε αρκετά για να το πει στους Σπαρτιάτες, που γύρισαν στο πεδίο της μάχης την επόμενη μέρα και μετά αυτοκτόνησε. Κατά την παράδοση, ο Οθρυάδης ντρεπόταν που ήταν ο μοναδικός άνδρας απο τη μονάδα του που επέζησε, και έτσι αυτοκτόνησε στο πεδίο της μάχης αντί να επιστρέψει στη Σπάρτη. Ο λόγος της αυτοκτονίας είναι προς συζήτηση, αλλά η πράξη έχει μεγάλη σημασία. Ο Οθρυάδης δεν πέθανε από ξίφος των Αργείων και οι Σπαρτιάτες μπορούσαν να ισχυρίζονται ότι επέζησε από τη μάχη και αυτοκτόνησε ντροπιασμένος, κερδίζοντας έτσι το πάνω χέρι λόγω αυτής της πράξης τιμής.
Εν τέλη και οι δύο πλευρές διεκδίκησαν τη νίκη: οι Αργείοι επειδή είχαν επιζήσει περισσότεροι από τους πρωταθλητές τους και οι Σπαρτιάτες επειδή ο μοναδικός πρωταθλητής έμεινε τελευταίος στο πεδίο της μάχης. Το Άργος θεώρησε άκυρους τους ισχυρισμούς των Σπαρτιατών και έστειλε ολόκληρο τον στρατό τους τον οποίο αντιμετώπισε μια σπαρτιατική δύναμη ίσου μεγέθους. Οι Σπαρτιάτες κέρδισαν μια αποφασιστική νίκη με αποτέλεσμα να αποκτήσουν τον έλεγχο της Θυρέας. Η Κυνουρία έμεινε υπό την κυριαρχία της Σπάρτης μέχρι το 338 π.Χ. όταν και ο Φίλιππος Β΄ ο Μακεδών παρέδωσε την Κυνουρία στους Αργείους.
Πλούταρχος
Ο Πλούταρχος γράφει στους Παράλληλους Βίους ότι σύμφωνα με το τρίτο βιβλίο της «Πελοποννησιακής Ιστορίας», υπήρξε διαμάχη μεταξύ των Αργείων και των Λακεδαιμόνων (Σπαρτιατών) για την κατοχή της Θυρέας. Οι Αμφικτύονες είπαν ότι 300 άντρες από κάθε πλευρά θα πολεμήσουν και ο νικητής θα πάρει τη γη. Οι Λακεδαιμόνιοι επέλεξαν για καπετάνιο τους τον Οθρυάδη και οι Αργείοι τον Θέρσανδρο. Η μάχη δόθηκε και δύο Αργείοι οπλίτες, Χρόμιος και ο Άλκηνωρ, φαινόταν ότι ήταν οι μόνοι επιζώντες. Έφυγαν από το πεδίο της μάχης και πήγαν στην πόλη τους προκειμένου να ενημερώσουν τους συμπολίτες τους για τη νίκη. Στο μεταξύ όμως, ο Οθρυάδης που δεν ήταν ακόμη νεκρός αλλά βαριά τραυματισμένος, σηκώθηκε με τη βοήθεια σπασμένων λογχών. Μάζεψε τις ασπίδες των νεκρών και έστησε ένα μνημείο (τρόπαιον)
Εκεί έγραψε με το ίδιο του το αίμα «Στον Δία, Φύλακα των Τροπαίων» (Διὶ τροπαιούχῳ) και στην συνέχεια ξεψύχησε. Επειδή δεν ήταν ξεκάθαρο ποιος ήταν ο νικητής, οι Αμφικτύονες έπρεπε να αποφασίσουν και μετά από προσωπική επιθεώρηση του πεδίου της μάχης, έδωσαν τη νίκη στους Λακεδαιμόνιους
Βιβλιογραφία
“Herodotus, The Histories
“Plutarch, Parallela minora
“Plutarch, De Herodoti malignitate
Διαβάστε Επίσης: Η Μάχη των Θερμοπυλών (480 π.Χ.)